Kiracının kiraladığı bir daireyi mal sahibinin izni olmadan başka birine kiraya vermesi bazı hukuki sonuçları beraberinde getiriyor. Bu durumda hem ilk kiracının hem de ikinci kiracının yerine getirmesi gereken yükümlülükler bulunuyor. Peki, başkasının evini kiraya vermenin cezası var mı? Türk Borçlar Kanunu, kiracıları olduğu gibi aynı zamanda ev sahiplerini de koruyan bazı maddelere sahip oluyor. Kiracılar ve ev sahipleri dönem dönem farklı nedenlerle anlaşmazlıklar yaşayabiliyor. Burada ilk etapta kira sözleşmesi devreye girse de sözleşmede yer almayan bazı detaylar için taraflar mahkemenin yolunu tutuyor. Bu anlaşmazlıklardan biri de kiracının kiraladığı bir daireyi, iş yerini ya da evi üçüncü bir kişiye kiraya vermesi oluyor. Peki, bu durumda mal sahibinin hakları neler oluyor?
Başkasının Evini Kiraya Vermenin Cezası Nedir?
Türk Borçlar Kanunu bu konuyla ilgili oldukça açık bir madde içeriyor. Kanunun 322/2 fıkrası içerisinde, “Kiracı, konut ve çatılı işyeri kiralarında, kiraya verenin yazılı rızası olmadıkça, kiralananı başkasına kiralayamayacağı gibi, kullanım hakkını da devredemez.” maddesi bulunuyor. Bu maddede açıkça belirtildiği gibi ev sahibinin yazılı izni olmadan yapılan üçüncü taraf kiralamasında kiracı tamamen haksız konumda oluyor.
Böyle bir durumla karşı karşıya kalan kiracı hem Türk Borçlar Kanunu’nun ilgili maddesi uyarınca hem de kira sözleşmesini ihlal ediyor hem de mal sahibine tahliye davası açma imkanı sağlıyor. Başkasının evini kiraya vermenin cezası ilk etapta kiracının ve ikinci kiracının tahliyesi ile sonuçlanıyor. Eğer mal sahibi burada sistematik bir şekilde maddi zarara uğratıldıysa ya da ikinci kiracı veya ilk kiracı eve zarar verdiyse aynı zamanda maddi tazminat davası da açılabiliyor.
Türk Borçlar Kanunu'nun 316. maddesinde ise hükmü uyarınca yine kiracılarla ilgili ‘’Kiralananı sözleşmeye uygun olarak özenle kullanmak ve kiralananın bulunduğu taşınmazda oturan kişiler ile komşulara gerekli saygıyı göstermekle yükümlüdür” ifadeleri yer alıyor. Bu ifadelere göre kiracı kira sözleşmesini ihlal etmiş sayılıyor. Maddenin devamında yer alan bilgilere göre ise meydana gelen aykırılık nedeniyle kiracıya 30 günden az olmamak kaydıyla aykırılığın giderilmesi için süre tanınıyor. Aksi halde sözleşmenin feshedileceği yazılı olarak bildiriliyor. Tüm bu maddeler mal sahibinin yazılı izninin olmadığı durumlarda geçerli sayılıyor. Kiracı sözlü olarak mal sahibinden onay aldığını belirtse bile bu kanıt sayılmayacağından yazılı izin talep ediliyor. Peki, sözleşmeyi ihlal eden kiracılar için mal sahibi tahliye işlemlerini nasıl başlatıyor?
Tahliye Davası Nasıl Açılır?
Tahliye davası, kiracının hukuki olarak bir yerleşimden çıkarılması veya bir yerden çıkarılmasının engellenmesi için mahkemeye başvurulan bir hukuki süreç içeriyor. Bu hukuki süreci başlatabilmek adına bazı adımların atılması gerekiyor. İlk etapta bir avukattan hukuki danışmanlık alabilir ve sizin adınıza dava sürecini başlatmasını talep edebilirsiniz. Burada kiracının kiraladığı evle ilgili yaptığı ihlalleri içeren belgeler ve aynı zamanda kira sözleşmesine aykırı davrandığını gösteren belgeler sizden talep edilebiliyor.
Gerekli belgeler hazırlandıktan sonra dava dosyasının oluşturulması gerekiyor. Bu durum konuya ilişkin tüm belgelerin bir arada yer aldığı bir dosya olarak ifade edilebiliyor. Ardından sıra mahkemeye başvuru yapmaya geliyor. Başvuruyu yerel mahkemeye veya yetkilendirilmiş mahkemeye yapabilirsiniz.
Dava sürecinde mahkeme, başvurunuzu inceliyor ve duruşma tarihini belirliyor. Burada gerçekleşecek duruşmada hakim kararını verebiliyor. Dava süreci başlamadan önce “arabuluculuk” makamı da devreye girebiliyor. Arabulucuda anlaşma sağlanamazsa ardından duruşma görülebiliyor. Mahkeme kararı elde edilen belgeler ışığında haksız olan tarafı belirliyor, tahliye ya da tahliye edilmeme konusunda kararını açıklıyor. Ardından mahkemenin aldığı karar belirlenen süre içerisinde uygulanıyor.
Kiracı kiraladığı evi başkasına kiraya verirken buradan maddi bir gelir elde etmese dahi böyle bir hakkı bulunmuyor. Çünkü kira sözleşmesinde taraflar açıkça belirtildiği üzere, kiracı kullanım hakkına kendisi sahip olabiliyor. Üçüncü tarafa verilecek kiralarda mal sahibinin yazılı izninin dışında alt kira sözleşmesi de gerekiyor. İlk kiracının mal sahibiyle kendi arasında yaptığı kira sözleşmesi alt kiracı için geçerli sayılmıyor. İki kira sözleşmesinin içeriği birbirinden farklı olacağı için içerisinde yer alan maddeler ilgili tarafları bağlıyor. Alt kira sözleşmesinde de ilk kira sözleşmesinde olduğu gibi tüm detayların açıkça belirtilmesi gerekiyor.
