Riskli yapılar yıkılma ihtimali olan ya da herhangi bir doğal afet sırasında ağır hasar görebilecek binalar olarak tanımlanıyor. Binanızın riskli olup olmadığını belirlemek için riskli yapı tespiti başvurusunda bulunmanız gerekiyor. Peki riskli yapı başvurusu nereye yapılıyor? Riskli yapı tespit süreci nasıl işliyor? Soruların yanıtı içeriğimizde yer alıyor.
Yıkılma, çökme veya ağır hasar alma durumu söz konusu olabilecek yapılar riskli olarak adlandırılıyor. Riskli yapıları tespit etmek için çeşitli teknik verilere sahip olmak gerekiyor. Ömrünü tamamlamış ve zarar görmesi mümkün yapıların tespiti için yetkilendirilmiş olan kurum ve kuruluşlara başvuruda bulunmak gerekiyor.
Ülkemiz aktif deprem kuşağı olarak bilinen Alp-Himalaya deprem kuşağının üstünde konumlanıyor. Ülkenin büyük bir kısmının bu deprem kuşağının üstünde yer alması da sağlam yapıların önemini göz önüne seriyor. Deprem gibi doğal afetlerde oluşabilecek zararı en aza indirmek için binanıza riskli yapı tespitini yaptırmanız gerekiyor.
Riskli Yapı Tespiti İçin Nasıl Başvuru Yapılır?
Riskli yapı tespiti başvurusu için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve bakanlık tarafından yetkilendirilmiş kurum ve kuruluşlara yazılı ya da online kanallardan başvurularınızı iletebilirsiniz. kimlik belgesi fotokopisi ve tapu belgesi ile yapı tespiti başvurusu yapabileceğiniz adresler:
- Çevre Şehircilik Bakanlığı
- Bakanlık tarafından lisanslandırılan kurum ve kuruluşlar
- Belediyeler
- İl özel idareleri
6306 numaralı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun'da afet riski altında bulunan riskli yapıların tespit edilmesi, iyileştirmesi veya yenilenmesi konusunda düzenlemeler yer alıyor. Kanunda zemin yapısından ya da üzerindeki yapıdan dolayı mal ve can kaybına yol açabilecek binaların tespit edilmesi için yapı malikleri ve kanuni temsilcileri tarafından başvuru yapılması isteniyor.
Riskli Yapı Tespit Süreçleri Nelerdir?
Riskli yapıların tespiti için öncelikle risk tespiti yapılması gerekiyor. Daha sonra çıkan sonuca göre yıkım veya yenileme gibi kararlar alınabiliyor. Riski yapı tespit süreci 5 aşamadan oluşuyor.
- Risk Tespiti Başvurusunda Bulunma: Riskli yapıların tespit sürecinin ilk aşaması risk tespiti başvurusunda bulunmaktan geçiyor. Vatandaşlar yukarıda bahsedilen kurum ve kuruluşların yanı sıra e-Devlet üzerinden de online olarak risk tespiti başvurusunda bulunabiliyor. Müraacat için kanuni temsilcilerden ya da maliklerden birinin olması gerekiyor.
- Binanın Riskinin Tespit Edilmesi: Başvuru yapıldıktan bir süre sonra teknik incelemeler gerçekleştiriliyor. Bilimsel yöntemlerle yapılan analizlerin ardından binanın riskli olup olmadığının sonucu geliyor. Riskli olan yapılarda tespiti yapan kurum Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'ne durumu bildiriyor. Bakanlığa bağlı il müdürlükleri raporlarda inceleme yapıyor ve Tapu Müdürlüğü’ne bilgi sunuyor. Raporlarda hatalı veya eksik hususların bulunması durumunda ise raporlar geri iade ediliyor.
- Tebligat Gönderim Süreci: Yapınızın riskli olması durumunda tespitte bulunan kurumlar şahsi hak sahiplerine tebliğ ediliyor ve bu tebligat ilgili müdürlüklere bildiriliyor. Tebligatın iletilmesi 15 günü bulabiliyor. Tebligat gönderim sürecinden sonra müdürlüklere dilekçeyle itiraz hakkı doğuyor.
- Riskli Yapı Tespitinde İtiraz Süreci: Bir yapının riskli olduğu tespit edildikten sonra bu konudaki itirazlar bakanlığa yapılabiliyor. İtirazları teknik heyet, bakanlıkta görev alan üyeler ve inşaat mühendisleri inceliyor. Riskli yapının itirazı inceleme sonunda değişmezse yıkım kararı ortaya çıkabiliyor. Sonuç eğer değiştiyse durum Tapu Müdürlüğü'ne iletiliyor.
- Riskli Yapının Yıkımı: Tapu müdürlüklerine riskli olarak bildirilen yapılarda yıkım kararı çıkabiliyor. Yıkım kararı çıktığında genellikle 60 günden az olmamak üzere yapıların yıktırılması isteniyor. Yapının risk durumuna göre yenileme gibi kararlar da çıkabiliyor.
Riskli Yapı İtirazı Nasıl Yapılır?
Riskli olarak tespit edilen yapılar için tebligat sonrasındaki 15 gün içerisinde itiraz etme hakkı sunuluyor. İtiraz etmek için Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'ne konuyla ilgili dilekçe yazmak gerekiyor. Dilekçenin yanı sıra bazı önemli belgeler de müdürlük tarafından isteniyor. Başvuru zamanında riskli yapı itirazı için itiraz eden mülk sahibinin nüfus cüzdan fotokopisi, tarafınıza gönderilen tebligat, riskli olan binanın ya da mülkün tapu fotokopisi, yazılan dilekçenin birlikte müdürlüğe sunulması gerekiyor.
Riskli Yapı Tespiti Sürecini İhmal Etmemelisiniz
Doğal afetlerin sayısının arttığı göz önünde bulundurulduğunda riskli yapı tespiti süreci, sizin ve tüm sevdikleriniz için hayati önem taşıyan hususlar arasında yer alıyor. Bina yaşı yüksek olan yapıların bakımını ihmal etmemekle birlikte risk tespitini mutlaka yaptırmalısınız. Konutlarınız dışında ticari kazanç elde ettiğiniz işletmelerinizin bulunduğu yapıları da ihmal etmemelisiniz.
Riskli yapı tespiti için başvurularınızın ardından yapılan analizlerde herhangi bir risk bulunmayan dairelerinizi kısa dönem kiralamalar için değerlendirebilir, turizm konutu belgesi için başvurabilirsiniz. Turizm konutu belgesi ile günlük kiralamaların sunduğu en önemli avantajların başında gelen yüksek kira getirisi esnek gelir modelinden faydalanabilirsiniz.
