Depozito mülk kiralama süreçlerinde karşılaşılan kavramlardan biridir. Kısa veya uzun süreli gayrimenkul kiralama süreçlerinde taşınmazın olası zararlarını karşılamak adına kiracılardan depozito bedeli talep edilir. İlgili bedel mülke ait bir teminat özelliği taşır. Kira sözleşmelerinde yer alan depozito maddesinin her zaman detaylı olarak açıklanması ve her iki tarafın da yararına göre düzenlenmesi önemlidir. Peki, depozito nedir? Depozito parası geri alma süreçleri nasıldır? Söz konusu kavrama dair merak edilen detayları içerikten öğrenebilirsiniz.
Kira Depozitosu Nedir?
Ev veya iş yeri kiralama süreçlerinde mülk sahibinin kiracıdan güvence olarak istediği bedele kira depozitosu denir. Söz konusu bedel kiralama işleminden hemen önce mülk sahibine takdim edilir. Depozito bedeli kira miktarından bağımsız bir niteliktedir. Kiracı mülk içinde kaldığı süre boyunca mülk sahibi bu bedeli saklar. Kiracı mülkten çıktığında ise sözleşme şartları uyarınca kiracıya depozito ödemesi yapılır. Borçlar Kanunu’na göre kiracıdan maksimum üç kira bedeli kadar depozito istenebilir. Eşyasız gayrimenkullerde tek kira bedeli de kabul edilebilir. Ancak gayrimenkulde eşya ve değerli demirbaşlar varsa söz konusu bedel üç kira oranına kadar çıkabilir.
Bazı durumlarda gayrimenkul sahibi depozito bedelini farklı döviz cinsinde talep edebilir. Fakat bu durum geri ödeme dönemlerinde kur farkı sorunu yaratacağı için sözleşmede iki tarafın da belirli bir bedel üzerinde anlaşması tavsiye edilir. İlgili Depozito Kanunu uyarınca mülk sahibi tarafından üç kira bedelinin üzerinde istenen meblağlarda kiracının geri kalan kısmı talep etme hakkı bulunur. Kiracı ve mülk sahibi arasında düzenlenen sözleşmede her iki tarafın da haklarını güvence altına alması gerekir. Mülk kiralama işlemlerinde depozito teminat senedi imzalanarak ilgili bedel güvence altına alınabilir. Depozito senedi düzenlenirken şu hususları göz önünde bulundurmak gerekir:
- Düzenlenen senedin bir teminat senedi niteliği taşıdığı belgede açıkça ifade edilmelidir.
- Bu konuda sonradan doldurulmak üzere boş bir kağıda imza atmamaya dikkat edilmelidir.
- Senet üzerinde gayrimenkulün sorunsuz bir biçimde karşı tarafa teslim edileceği yazılmalıdır. Aksi bir durumda hukuki süreçlerin işleyeceği belirtilmelidir.
Kira sözleşmesi sona erdiği zaman ilgili senedin süresi de bitmiş sayılır. Yani bu durum senedin geçersiz olacağı anlamına gelir.
Depozito Geri Alınır mı?
Depozito parası geri alma süreçleri çoğu zaman mülk sahibi ve kiracılar arasında anlaşmazlıklara sahne olur. Bunları önlemek adına tarafların kira sözleşmesinde depozito maddesini açık şekilde tanımlaması ve anlaşmaya varması önemlidir. Sağlıklı iletişim ve yazılı beyanlar neticesinde depozito iki taraf arasında problem olmaktan çıkar. Kira sözleşmesi sonlandığında kiracı depozito şartlarını yerine getirirse mülk sahibi ilgili bedeli eksiksiz bir şekilde kiracıya ödemelidir. Ancak tüm koşullar sağlanmasına karşın mülk sahibi söz konusu bedeli eksik öder veya hiç ödemezse kiracı icra takibi ve dava gibi yasal haklarını kullanabilir. Kanunlara göre gayrimenkul sahibi depozitoyu kira sözleşmesinin bitişinden itibaren üç ay içinde hak sahibine ödemelidir.
Kiracı Erken Çıkarsa Depozito Alabilir mi?
Pek çok kiracı mülkten erken çıkması durumunda depozito bedelini geri alıp alamayacağını merak eder. Kiracı bir mülkten planlanan tarihten önce ayrılırsa veya kira sözleşmesi bitiminden önce mülkü boşaltmayı talep ederse bu durumda mülkün sözleşmedeki şartları karşılayıp karşılamadığına bakılır. Eğer kiracı sözleşmedeki şartları karşılıyorsa, yani mülkte maddi bir hasar söz konusu değilse o halde kişi depozito bedelini eksiksiz şekilde geri alma hakkına sahiptir.
Depozito Hangi Durumlarda Geri Verilmez?
Depozito bedeli kiralama süreçlerinde iki taraf için de önemli bir detaydır. Normal şartlar altında kiracının bu bedeli tam olarak karşı taraftan geri alma hakkı bulunur. Ancak bazı durumlarda kiracı söz konusu ödemeyi geri alamaz. Depozito bedelinin geri alınamadığı durumlar şu şekilde sıralanabilir:
- Mülkün boyasının veya duvarlarının hasarlı hale gelmesi
- Mülkte tadilata neden olabilecek derecede hasar oluşmuş olması
- Gayrimenkule ait ödenmemiş faturaların bulunması
- Mülke ait demirbaşların ve değerli eşyaların çalınmış olması
- Mülkte ciddi zarara neden olabilecek bir durumun oluşması
Yukarıdaki durumlarda mülkün hasar bedeli depozito miktarı üzerinden karşılanır. Yani kiracı depozito ödemesi alamaz. Eğer zararın bedeli depozito ücretinden azsa kiracı geri kalan miktarı isteyebilir. Kullanım süresinden kaynaklı olan ve zaman içinde meydana gelen aşınma, solma, yıpranma hasarları depozito bedelinde kesintiye neden olmaz. Çünkü bunlar mülkteki doğal aşınma payı olarak kabul edilir.
Siz de gayrimenkul kiralama işlemlerinizde Konuk.io hizmetlerinden faydalanabilirsiniz. Farklı kanallardaki mülk kiralama ve rezervasyon süreçlerini tek bir hesap üzerinden kolayca yönetebilirsiniz.
