Konut Fiyat Endeksi (KFE), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından düzenli olarak belirlenen ve Türkiye genelinde konut fiyatlarının değişimine odaklanan bir endeks çalışmasıdır. 2010 yılından bu yana düzenli olarak hesaplanan KFE, ev satışlarında da mutlaka değerlendirilmesi gereken bir kriterdir. Konutların metrekare başına düşen değerini hesaplama konusunda belirleyici bir kriter olan endeks, konuk piyasasında hem alıcıların hem de satıcıların haklarını korumasına yardımcı olur. Satacağınız ya da satın alacağınız konutun fiyatını resmi rakamlardan yararlanarak doğru şekilde belirlemenize yardımcı olan KFE hakkında merak ettiğiniz tüm detayları aşağıda bulabilirsiniz.
Konut Fiyat Endeksi Nedir?
Konut Fiyat Endeksi, TCMB’nin konut alım satım işlemlerindeki fiyatlandırmaların doğru şekilde yapılabilmesi, adil bir rekabet ortamı oluşması ve herhangi bir haksızlık yaşanmaması amaçlarıyla belirlediği bir endekstir. Konut piyasasının resmi merciler tarafından denetlenmesine yardımcı olan KFE, emlak alım ve satım işlemleri gerçekleştirecek kişilerin de dikkat etmesi gereken en önemli kriterler arasında bulunur.
KFE, TCMB yetkili kurulları ve gayrimenkul değerlendirme şirketleri tarafından oluşturulan raporlar doğrultusunda belirlenir. Bu raporlarda kriter olarak alınan nokta ise kredi veren finans kuruluşlarına yapılan bireysel konut kredisi başvurularıdır. Resmi olarak yapılan başvurularda talep edilen konut kredisi miktarları, hesaplamalarda konut değeri olarak alınır ve böylece piyasalardaki reel rakamların tespit edilmesi sağlanır. Konut Fiyat Endeksi, dört farklı türe sahiptir. Bunlar Konut Fiyat Endeksi, Yeni Konutlar Fiyat Endeksi, Yeni Olmayan Konutlar Fiyat Endeksi ve Hedonik Konut Fiyat Endeksidir.
- Konut Fiyat Endeksi: Genel KFE endeksi, Türkiye genelindeki konutların yılına bakılmadan oluşturulur. Bu endeks, konut piyasasının genel durumu, fiyat artış ve azalış trendleri hakkında nesnel veriler içerir.
- Yeni Konutlar Fiyat Endeksi: YKFE olarak da bilinen endeks, Türkiye genelinde son 2 yıl içerisinde inşa edilmiş konutların fiyat değişim bilgilerini içerir. Bir konutun YKFE kapsamında değerlendirilmesi için YKFE’nin yayınlandığı yıl ya da ondan önceki yıl içinde yapılmış olması gerekir.
- Yeni Olmayan Konutlar Fiyat Endeksi: YOKFE, endeksin yayınlanmasından en az 2 yıl önce inşa edilmiş binaları kapsayan bir endeks türüdür. Bu endeks oluşturulurken, tabakalanmış ortanca fiyat yöntemi kullanılır. Yani değerlendirilen konutlar, inşa yıllarına ve özelliklerine göre tabakalara ayrılır ve her tabaka için ayrı bir endeks yayınlanır.
- Hedonik Konut Fiyat Endeksi: Uzmanlara göre konutların değer artışının yaklaşık yarısı, kalite artışından kaynaklanır. Konutun bulunduğu semtteki ulaşım imkanlarının gelişmesi, sosyal yapıların gelişmesi ve konutun tadilat yöntemiyle geliştirilmesi gibi kalite artışlarının yol açtığı değer artışlarının reel konut değerinden ayrıştırılması için ise Hedonik Konut Fiyat Endeksi kullanılır.
Konut Fiyat Endeksi Ne Zaman Yayınlanır?
Konut Fiyat Endeksi, aylık olarak hesaplansa da 60 ila 90 günlük bir periyot sonrasında açıklanır. Örneğin 2024 yılının ocak ayında açıklanan Konut Fiyat Endeksi, 2023 yılının kasım ayına, şubat ayında yayınlanan endeks ise 2023 yılının aralık ayına aittir. Konut Fiyat Endeksi 2024 açıklamalarının ise mart ayından itibaren yapılması beklenir. Yapılan açıklamalarda belirtilen fiyatlandırma, konutların metrekare değerinin Türkiye ortalamasıdır. Güncel konut alım ve satım işlemlerinde son yayınlanan KFE değerlendirmeye alınır. Son KFE açıklamasından sonra resmi kurumlar herhangi bir enflasyon açıklamasında bulunduysa, konutun doğru değerinin tespit edilebilmesi için açıklanan enflasyon rakamları da hesaba dahil edilebilir.
Konut Fiyat Endeksi Nasıl Hesaplanır?
Konut fiyat endeksi hesaplama işlemlerinde çok sayıda kriter değerlendirmeye alınır. Bunlardan ilki, finans kuruluşlarının verdiği konut kredilerinin ortalama değeridir. Ayrıca son açıklanan resmi enflasyon ve ekonomik büyüme oranları da Konut Fiyat Endeksi hesaplamalarına dahil edilir. Fiyat endeksi oluşturulurken dikkate alınan bir diğer kriter de döviz kuru ve Türk lirasının diğer para birimleri karşısındaki güncel değeridir. Konutların iç ve dış özellikleri de endeks hesaplamalarında değerlendirmeye alınır.
Bankalardan alınan kredi verileri, tabakalanmış ortanca fiyat yöntemi ile birlikte değerlendirilir ve konutların kalite artışının güncel fiyat üzerine ne kadar etkide bulunduğu hesaplanır. Son açıklanan enflasyon ve büyüme rakamlarının dönemsel etkileri de endekse eklenir ve böylece güncel konut değerlerinin Türkiye ortalaması elde edilir. Türkiye ortalamasına 74 il dahil edilir. İstanbul, Ankara ve İzmir gibi konut fiyatlarının Türkiye genelinden daha yüksek seyrettiği iller için ise ayrı bir endeks oluşturulur.
Satın aldığınız konutları kiraya vermeyi düşünüyorsanız Konuk.io’yu tercih edebilir; farklı kanallardan gelen rezervasyon ve ödemeleri tek bir noktadan kolayca yönetebilirsiniz.